ZZP'ers hebben slechte ervaringen met bijstandsregeling zelfstandigen

ZZP’ers hebben weinig te verwachten van ondersteuning bijstand door gemeenten in Nederland. Dat stelt ZZP organisatie ZZP Nederland naar aanleiding van het door de RWI gepubliceerde rapport “Ondersteuning van ZZP’ers door gemeenten”. Hierbij wordt vrijwel alleen het perspectief bekeken vanuit de positie van de gemeenten en niet vanuit de zelfstandigen.

Eenzijdig onderzoek RWI
Een aantal Zelfstandigen Zonder Personeel (ZZP) hebben het moeilijk op dit moment. Uit het eenzijdige onderzoek “blijkt” dat ondernemers (ZZP’ers) onvoldoende beschikken over capaciteiten en ondernemersvaardigheden, hetgeen juist in een laagconjunctuur tot uiting komt. De meeste hulpaanvragen komen uit de (nieuw)bouwsector, direct gevolgd door financiële adviseurs. Als gevolg hiervan raken ZZP’ers in financiële problemen. Zelfstandigen kunnen niet terugvallen op een werkloosheid uitkering.

Hiervoor heeft de overheid de BBZ in het leven geroepen. BBZ staat voor Besluit Bijstandverlening Zelfstandigen. Deze wet voorziet in een ondersteuning voor zelfstandigen zonder inkomen. Toch voorziet de BBZ niet in de oplossing zoals die bedacht is. Volgens het onderzoek ligt het probleem bij de ZZP’ers zelf. Zelfstandigen zouden te laat aankloppen bij het gemeenteloket, gemeenten zouden zelfstandigen niet kunnen bereiken, ZZP’ers weten niet welke mogelijkheden er zijn, trots van de zelfstandige legt ook een hoge barrière om naar het loket Sociale Zaken te stappen. “Al met al is het beeld dat ZZP’ers de weg naar de gemeente moeilijker weten te vinden dan naar andere instanties”luidt het eindoordeel in het rapport”.

Kritiek ZZP Nederland: Dat de praktijk weerbarstig is blijkt vrijwel nergens uit het onderzoek.
Volgens ZZP-brancheorganisatie ZZP Nederland (met 12.000 aangesloten ZZP’ers) weten gemeenten vaak zelf niet hoe ze met de BBZ regeling moeten omgaan. Veelal worden zelfstandigen die aankloppen om steun in eerste instantie afgewimpeld en afgewezen. Als de ZZP’er daarna toch volhardend is moet een ambtenaar beoordelen of men in aanmerking komt voor bijstand.

Deze beoordeling verschilt per gemeente en per ambtenaar. Vervolgens ontstaat een lange procedure (3 maanden is geen uitzondering) waarbij zoveel mogelijk obstakels in de weg worden gelegd om het onmogelijk te maken een uitkering te ontvangen. In dit traject vallen veel slachtoffers die afhaken omdat een faillissement niet meer te vermijden valt.

Met name met een levensvatbaarheidtoets heeft de overheid het moeilijk. Vaak worden kostbare adviestrajecten gevolgd omdat gemeenten zelf onvoldoende kennis in huis hebben. Veelal volgt een afwijzing, dan wordt de zelfstandige geadviseerd uit te schrijven bij de Kamer van Koophandel de overwaarde van de bezittingen “op te eten” om vervolgens een bijstanduitkering te mogen ontvangen. Exit zelfstandige en een trauma dat leidt tot een langdurige bijstanduitkering. Dat is nu juist waar de BBZ niet voor bedoeld is.

Veel ellende en stil verdriet onder zelfstandigen
Volgens Johan Marrink, directeur van ZZP Nederland, is er veel ellende en stil verdriet onder deze groep. Marrink: “hardwerkende zelfstandigen worden afgeschilderd als bedelaars terwijl men gewoon recht heeft op een dergelijke ondersteuning. Ook zelfstandigen hebben jarenlang stevige premies betaald voor zowel de werkloosheidswet waar ze geen recht meer op hebben alsmede aan sociale premies ten bate van iedereen.

Nog niet zo lang geleden sprak premier Balkenende over de VOC mentaliteit en was de overheid vol overgave bezig aan het stimuleren van het zelfstandig ondernemerschap. Na de ellende met de foute startervoorlichting van het UWV volgt nu de problematische BBZ regeling. In dit rapport is duidelijk sprake van een eenzijdige visie wat de verbetering niet ten goede zal komen".

ZZP Nederland pleit voor een eenduidige regeling
Volgens ZZP Nederland wordt het tijd dat de overheid zorgt voor een duidelijke wet en een gelijke toepassing voor iedereen. Marrink: “Het kan niet zijn dat in gemeente A iedereen met een kluitje in het riet wordt gestuurd en in gemeente B middels een dure adviseur de zelfstandige vakkundig wordt overgeheveld naar een eeuwige bijstanduitkering. Laat een BBZ-aanvraag door een deskundig team beoordelen en niet door onkundige ambtenaren die zelfstandigen zien als moeilijk en lastig.

Link: | BBZ Regeling | Rapport RWI |