BTW in de zorg in 2013

Bij de helpdesk van Stichting ZZP Nederland komen vaak vragen binnen van zelfstandig ondernemers in de zorg. De vraag die dan gesteld wordt is: ben ik btw-plichtig, of ben ik vrijgesteld?

Inmiddels heeft Stichting ZZP Nederland in samenwerking met de  Belastingdienst de regels wat verduidelijkt. Grootste nieuws is dat zelfstandige verpleegkundige werkzaam in een ziekenhuis of zorginstelling niet vrijgesteld zijn van btw .

1. Geen vrijstelling voor zelfstandige verpleegkundige en verzorgende werkzaam in een ziekenhuis of zorginstelling;
2. De vrijstelling van btw voor (para)medische dienstverlening is gewijzigd per 1 januari 2013;
3. De vrijstelling van btw voor AWBZ- en WMO-geïndiceerde zorg.

Ad 1. Geen vrijstelling voor zelfstandige verpleegkundige werkzaam in een ziekenhuis of zorginstelling
Als u als zelfstandige verpleegkundige of verzorgende werkzaam bent in een ziekenhuis, bent u btw verschuldigd over de vergoeding die u van het ziekenhuis ontvangen. Dit omdat  niet u maar het ziekenhuis de medische dienst aan de patiënt verricht. Omdat u als verpleegkundige of verzorgende onder leiding en toezicht (en dus verantwoordelijkheid) van het ziekenhuis werkt, kwalificeert uw overeenkomst met het ziekenhuis als het ter beschikking stellen van arbeidskracht. Dit is voor de BTW een belaste prestatie.

Factureert u aan de instelling of ziekenhuis dan bent u btw-plichtig. Maar als u rechtstreeks aan de zorgafnemer factureert dan bent u wel vrijgesteld van btw.

Verricht u dus als zelfstandig verpleegkundige of verzorgende werkzaamheden in een ziekenhuis of zorginstelling, dan moet u zich melden bij de Belastingdienst, btw aangeven en betalen over de door u ontvangen vergoedingen en deze btw factureren aan het ziekenhuis of zorginstelling waar u voor werkt.

Let op: ook BIG-geregistreerden moeten btw betalen indien werkzaam in een ziekenhuis of zorginstelling. Dit is de uitleg hierbij van de Belastingdienst:

Van “zelfstandig” een medische dienst verrichten is sprake als de beroepsbeoefenaar zich ertoe verbindt bepaalde medische handelingen te verrichten, waarbij de ondernemer/het personeelslid niet onder leiding en toezicht van de opdrachtgever staat. Het feit dat een werknemer over specifieke vakkennis beschikt, al dan niet gecombineerd met de aan het desbetreffende beroep gekoppelde professionele verantwoordelijkheid, sluit niet uit dat die werknemer onder toezicht of leiding werkzaam kan zijn. Van “onder leiding en toezicht” staan is sprake in de situatie dat een zelfstandige verpleegkundige of verzorgende werkzaamheden verricht voor een ziekenhuis.

De omstandigheid dat de uitgeleende kracht BIG geregistreerd is doet aan deze beoordeling niet af: voor de btw is de prestatie niet “het verrichten van medische diensten” maar “het uitlenen van arbeid”, vergelijkbaar met uitzendbureaus.

Ad. 2. De vrijstelling voor (para)medische dienstverlening
Met ingang van 1 januari 2013 is de vrijstelling van BTW voor gezondheidskundige verzorging van de mens gewijzigd. Door de wetswijziging is het toepassen van de Btw-vrijstelling bij (para)medische dienstverlening nu beperkter dan in het verleden. Op grond van de tekst van de Wet op de omzetbelasting 1968 en de Wet op de beroepen in de individuele gezondheidszorg (Wet BIG) is de btw-vrijstelling enkel van toepassing als aan de volgende criteria wordt voldaan:

1. De diensten worden verricht door beoefenaren van een beroep waarvoor regels zijn gesteld bij of krachtens de Wet BIG;
2. De diensten betreffen de gezondheidskundige verzorging van de mens;
3. Voor zover de Wet BIG daarin voorziet, zijn beroepsbeoefenaren in het daartoe ingestelde register ingeschreven;
4. De verrichte diensten behoren tot het deskundigheidsgebied van de betrokken beroepsbeoefenaar en vormen een onderdeel van de BIG-opleiding;
5. Het gaat om diensten verricht aan de individuele patiënt.

Als u niet aan bovenstaande voorwaarden voldoet is uw prestatie niet vrijgesteld:

Voorbeeld 1: Als u dokter bent en u geeft een gastlezing voor een school, dan bent u niet bezig volgens de voorwaarden, want u verricht geen dienst aan een individuele patiënt en de dienst is niet gericht op de gezondheidskundige verzorging van de mens.

Voorbeeld 2: Als u als zelfstandige verpleegkundige werkzaam bent in een ziekenhuis voldoet u niet aan de voorwaarden omdat niet u maar het ziekenhuis de medische dienst aan de patiënt verricht. Omdat u als verpleegkundige onder leiding en toezicht (en dus verantwoordelijkheid) van het ziekenhuis werkt kwalificeert uw overeenkomst met het ziekenhuis als het ter beschikking stellen van arbeidskracht. Dit is voor de BTW een belaste prestatie. Dit was ook voor 1 januari 2013 al het geval.

De gevolgen van de wetswijziging zijn nader uitgewerkt in het Besluit van 14 december 2012, nr. BLKB/2012/1868M. In dit besluit is ook een goedkeuring voor het voorlopig blijven hanteren van de BTW-vrijstelling opgenomen voor beroepen waarvan de positie ten opzichte van de Wet BIG nog beoordeeld wordt. Deze goedkeuring geldt – onder voorwaarden – alleen voor:

·     Kinder- en Jeugdpsycholoog NIP en Kinder- en Jeugdpsycholoog Specialist NIP
·     Psycholoog Arbeid en Gezondheid NIP
·     NVO Orthopedagoog-Generalist

Bent u acupuncturist, Osteopaat of chiropractor, dan zult u per 1 januari 2013 niet meer zijn vrijgesteld van btw.

Ad 3 AWBZ- en WMO-geïndiceerde zorg
Het Besluit zorgaanspraken AWBZ is gewijzigd met ingang van 1 januari 2013. De gevolgen van deze wijziging voor de vrijstelling voor diensten op het gebied van de AWBZ- en WMO-zorg voor de btw-heffing zijn nog niet wettelijk uitgewerkt. Daarom heeft de Staatssecretaris goedgekeurd dat de Btw-vrijstelling tot nader order van toepassing blijft op diensten op het gebied van de AWBZ- en de WMO-zorg die tot 1 januari 2013 onder reikwijdte vielen van artikel 11, eerste lid, onderdeel g, onder 2 van de Wet OB, mits:

·     Wanneer er gebruik wordt gemaakt van deze goedkeuring er voor de BTW-heffing vanuit wordt gegaan dat de prestaties zijn vrijgesteld. Dat betekent dat de aan deze prestaties toerekenbare voorbelasting niet in aftrek kan worden gebracht;
·     Als de persoon aan wie AWBZ-zorg wordt verleend beschikt over een indicatiebesluit van het CIZ;
·     Voor WMO-zorg moet de aanspraak worden aangetoond aan de hand van door of namens de gemeente afgegeven bescheiden.

Zie voor meer informatie het Besluit AWBZ- en Wmo-geïndiceerde zorg van 21 december 2012, nr. BLKB2012/2017M

Commentaar Stichting ZZP Nederland
Zelfstandigen in de zorg die in ziekenhuizen werken worden nu dus 21% duurder, of moeten genoegen nemen met 21% minder inkomsten. Dat laatste zal in heel veel gevallen domweg niet gaan omdat er geen enkele marge is op verdiensten in de zorg. Hoe kan de overheid dit rijmen met het grote tekort op personeel in de zorg en de steeds hogere kosten van zorg? Deze btw-regel lijkt totaal in te gaan tegen wat de overheid wil, meer en goedkopere zorg.