zwanger vrouw laptop

Vrouwelijke zelfstandigen hebben een wettelijk recht op een zwangerschaps- en bevallingsuitkering van minimaal zestien weken. De invoeringsdatum is 4 juni 2008. De hoogte van de uitkering uit de Zelfstandig en Zwanger-regeling (ZEZ-regeling) hangt af van de inkomsten van de zelfstandige in het kalenderjaar voor de uitkering wordt uitgekeerd. De uitkering bedraagt maximaal het wettelijk bruto minimumloon.

Hoogte zwangerschapsverlof zelfstandigen

Als je in het kalenderjaar voordat jouw zwangerschapsuitkering ingaat ten minste 1.225 uur als zelfstandige hebt gewerkt, ontvang je de maximale uitkering. De maximale uitkering is gelijk aan het minimumloon. Werkte je in dat jaar minder dan 1.225 uur, dan is jouw uitkering lager. De hoogte van de ZEZ is dan afhankelijk van de winst in dat jaar. Dat geldt ook als je meewerkend echtgenote of partner bent.

De belangrijkste reden om tot deze regeling te komen is de bescherming van moeder en kind. De nieuwe regeling vermindert de financiële noodzaak voor zelfstandigen om tijdens de zwangerschap lange tijd door te werken en na de bevalling weer snel te beginnen. De regeling geldt ook voor de meewerkende echtgenoot van een zelfstandige. De wet wordt uitgevoerd door het UWV en betaald uit de algemene middelen.

Zwangerschapsverlof aanvragen

Je kunt de uitkering aanvragen bij het UWV met het formulier Aanvraag ZEZ-uitkering voor zwangere zelfstandigen. Dat kan op twee manieren:

  1. Je kunt direct het formulier aanvragen op de site van het UWV
  2. Je kunt het formulier aanvragen bij de UWV Telefoon Werknemers via 088-898 9294 (lokaal tarief).

Ben je op dit moment zwanger, dan kun je alvast de uitkering aanvragen bij het UWV. De uitkering begint 4 tot 6 weken voor de dag dat je bent ‘uitgerekend’. Je kunt de aanvraag indienen tot uiterlijk 2 weken voor het moment dat de uitkering ingaat, dat wil zeggen 6 tot 8 weken voor de vermoedelijke bevallingsdatum. Zelfstandigen betalen geen premie voor deze uitkering.

Hardheidsclausule referteperiode

De referteperiode op basis waarvan het UWV de hoogte van de ZEZ-uitkering bepaalt, is het boekjaar voorafgaand aan het jaar waarin de ZEZ-uitkering wordt genoten. Als deze regel wordt toegepast kan rechtsongelijkheid ontstaan.

Een voorbeeld
Persoon A start in december 2016 een eigen onderneming en wordt in juli 2017 zwanger, dan zal zij (naar verwachting) in maart 2018 bevallen en heeft zij dus recht op een ZEZ-uitkering o.b.v. het in 2017 verdiende loon. Persoon B start ook in december 2016 een eigen onderneming en wordt in diezelfde maand zwanger. Zij zal in september 2017 bevallen, maar heeft dan volgens de regels van het UWV geen recht op een ZEZ-uitkering omdat in 2016 geen (of te weinig) winst is gemaakt.

Sinds 11 oktober 2018 is er een ruimere uitleg mogelijk van de hardheidsclausule in artikel 10 lid 4 van het inkomensbesluit WAZ. Sommige zzp’ers zouden baat kunnen hebben bij deze ruimere uitlegmogelijkheid. Hierdoor kan de referteperiode, middels een hardheidsclausule, worden verlegd naar de 12 maanden voorafgaand aan de ingangsdatum van het ZEZ recht (i.e. de ingang van het zwangerschapsverlof). UWV maakt zelf de beoordeling of er sprake is van toepassing van de hardheidsclausule. Een hardheidsclausule wordt toegepast als toepassing van de hoofdregel tot een ‘onbillijkheid van overwegende aard’ leidt en toepassing van de hardheidsclausule tot een hogere uitkering leidt. Sinds 11 oktober 2018 wordt door UWV een ruimere uitleg van de bestaande hardheidsclausule toegepast: de aanvrager hoeft UWV hier niet op te wijzen. Deze ruimere uitleg kan tot (hogere) uitkeringen leiden. Vóór de genoemde datum werd het nieuwe beleid nog niet toegepast.

Eerder afgewezen?
Afgewezen aanvragers van vóór 11 oktober 2018, die wel recht menen te hebben volgens de huidige ruimere uitleg, kunnen bij UWV een verzoek indienen om terug te komen van de destijds genomen beslissing. Hun aanvraag zal dan worden herbeoordeeld middels het huidige beleid. Het is aan de beoordeling van UWV of er aanleiding is tot toepassing van de hardheidsclausule (en daarmee gelijk tot diens ruimere uitleg) en of dit in deze gevallen tot een meer gunstige uitkomst zal leiden.

Meer informatie

Voor meer informatie kun je terecht op de website van het UWV

Op deze pagina