Zelfstandigen (er)kennen het nut van bedrijfsgeneeskundige zorg niet
Binnen de zorg is er een scheiding tussen de curatieve- en de bedrijfsgeneeskundige gezondheidszorg en bestaan er onduidelijkheden over de verwijsmogelijkheden. Een goede samenwerking tussen de verschillende disciplines is essentieel om werkgerelateerde klachten adequaat te diagnosticeren, te behandelen en te voorkomen. Omdat een zelfstandig ondernemer helemaal geen toegang heeft tot de bedrijfsgeneeskundige zorg, tenzij er een arbeidsongeschiktheidsverzekering (AOV) is afgesloten, heeft Stichting ZZP Nederland een raadpleging onder haar aangesloten zelfstandigen uitgezet om van hen te horen hoe het in de praktijk werkt en wat ze ervan vinden.
De raadpleging bevestigt dat de huisarts het eerste aanspreekpunt is voor alle werkenden, dus ook voor de zelfstandig ondernemer. Zelfs al is er een AOV afgesloten en is er toegang tot werkgerelateerde zorg, de huisarts blijft het eerste station.
Uitkomsten onderzoek
Hoewel voor iedereen vaststaat dat werk kan leiden tot klachten, geeft 25% van de respondenten aan dat er in de spreekkamer van de huisarts nooit over werk gesproken wordt, als eventuele aanleiding van de klachten. Een derde geeft aan dat soms over werk gesproken wordt.
De respondenten denken zelf wel gauw aan werk als oorzaak van de klacht, maar het blijkt in mindere mate te worden meegenomen als onderdeel van de te volgen behandeling. Er lijkt een groot verschil te zijn in het bewustzijn wat een bedrijfsarts en huisarts doen. Echter, respondenten geven aan geen verschil te zien tussen beide artsen.
Alle kennis die een bedrijfsarts heeft, heeft een huisarts toch ook? Het zijn allebei artsen.
Eerdere studie
Uit een studie van de Longalliantie naar de aanpak voor werkgerelateerde longziekten is gebleken dat het bij werkgerelateerde klachten cruciaal is om enerzijds de aandoening aan te pakken, zowel curatief als in relatie tot het nog kunnen uitoefenen van werk, maar ook om te kijken naar de oorzaak van de klachten. Welk effect heeft werk hierop en wat is daar aan te doen? Essentieel is gebleken dat de huisarts (en elke andere 1e lijns hulpverlener) altijd onderstaande vragen stelt:
Wat voor werk doet u? Nemen uw klachten af als u langer thuis bent, tijdens weekenden of vakanties?
Meer uitkomsten van het onderzoek
Ruim 35% van de respondenten heeft wel eens het advies gehad waardoor ze een tijd niet kon werken. Hiervan geeft echter ruim 60% aan dit advies niet op te volgen als de voorgeschreven rustperiode langer dan 2 weken duurt. Bij een rustperiode langer dan 4 weken, volgt 90% het advies niet op.
Ruim een derde van de respondenten geeft aan nut te zien in een (aanvullend) advies van een bedrijfsarts of arbeidsdeskundige, maar 70% daarvan stelt wel als voorwaarde dat de kosten hiervoor lager moeten liggen dan de omzet die men misloopt als men enkel de voorgeschreven rustperiode in acht neemt.
Ook blijkt uit de raadpleging dat bijna twee derde van de respondenten niet bewust is van het feit dat de kosten van bedrijfsgeneeskundige zorg doorgaans niet vergoed worden vanuit de Basisverzekering Zorg. Ruim 80% van de respondenten vindt dat dit wel zou moeten, ook al wordt de zorgverzekering daardoor voor hen duurder.
Opmerkingen Stichting ZZP Nederland
Stichting ZZP Nederland zet zich al jaren in om, op alle plekken waar zaken ontwikkeld worden over arbeid en gezondheid, het zzp-element in te brengen. Veel problematiek wordt ingevuld vanuit werkgevers en werknemers en niet specifiek voor zelfstandigen. Stichting ZZP Nederland ontsluit vooral bestaande kennis naar de doelgroep. Ook wordt kennis over de zzp’er en gerelateerde problematiek overgebracht naar de partijen die deze kennis ontwikkelen.
De komende maanden gaan we met de uitkomsten aan de slag om ministeries en Kamerleden te overtuigen van de noodzaak om curatieve zorg en arbeidsgerelateerde zorg integraal aan te pakken en te financieren. Daarnaast moeten we zelfstandigen bewuster maken van werk als oorzaak van de klacht en het effect van de klacht voor het werk. Ook de te volgen behandeling is hierbij belangrijk. Voor een zelfstandige is het namelijk extra relevant om zo snel als mogelijk weer (gedeeltelijk) de werkzaamheden te kunnen oppakken. Ook de mogelijkheden hiervoor een dienst te ontwikkelen voor en door ondernemers gaan we bekijken.
